![]() Pobl IoloEdward 'Celtic' Davies (1751-1831) Evan Davies (Myfyr Morganwg, 1801-88) Walter Davies (Gwallter Mechain, 1761–1849) T C Evans (Cadrawd, 1846-1914) Owen Jones (Owain Myfyr, 1741–1814) Syr John Morris Jones (1864-1929) Cymdeithasau'r Cymry yn Llundain William Owen Pughe (1759-1835) William John Roberts (Gwilym Cowlyd, 1828-1904) David Samwell (Dafydd Ddu Feddyg, 1751–98) David Thomas (Dafydd Ddu Eryri, 1759–1822) Griffith John Williams (1892-1963) John Williams (Ab Ithel, 1811–62)Offeiriad, hynafiaethydd ac ysgolhaig oedd Ab Ithel, ac yr oedd un o brif hyrwyddwyr cyfundrefn farddol-dderwyddol Iolo Morganwg. Ef a fu'n gyfrifol am drefnu Eisteddfod Llangollen (1858) lle y cynhaliwyd sawl seremoni Orseddol. Wedi peth beirniadaeth ddechreuol, daeth yr eisteddfod hon yn batrwm ar gyfer yr Eisteddfod Genedlaethol.Ymhlith cyhoeddiadau niferus Ab Ithel y mae'r ddwy gyfrol arloesol Barddas; or, a Collection of Original Documents, Illustrative of the Theology, Wisdom, and Usages of the Bardo-Druidic System of the Isle of Britain (1862 a 1874), gwaith sy'n parhau i fod yn gyfeirlyfr pwysig i grwpiau newydd-dderwyddol modern. |