![]() Gweithiau eraillA Short Account of the Ancient British Bards Y Bardd yn Dychwelyd i Forgannwg Wedi bod Flynyddau lawer yn Lloegr Cyfrinach Beirdd Ynys Prydain (1829) Dagrau yr Awen neu Farwnad Lewis Hopcin Fardd, o Landyfodwg ym Morganwg Gwaith hunangofiannol gan Iolo Morganwg The Heroic Elegies of Llywarç Hen (1792) Lewis Morris, Sarcasm on Cardigan Llythyr i'r Gentleman's Magazine (1789) The Myvyrian Archaiology of Wales (1807–7) Plan of the Analytical Dissertation on the Welsh Language, by E.W. Poems, Lyric and Pastoral (1794) Rhagarweiniad The Myvyrian Archaiology of Wales: Rhagoriaeth De Cymru (NLW 13128A, t. 302) Salmau yr Eglwys yn yr Anialwch Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym (1789)Cyhoeddwyd y gyfrol hon yn enw Cymdeithas y Gwyneddigion ym 1789 o dan olygyddiaeth Owen Jones a William Owen Pughe. Yr oedd eu golygiad o gerddi Dafydd ap Gwilym yn dra dylanwadol ond nid oedd Jones a Pughe yn ymwybodol mai ffugiadau o law Iolo oedd y cerddi a gyhoeddwyd yn yr atodiad, yr 'Ychwanegiad'. Fodd bynnag, deffrowyd eu hamheuon gan David Thomas (Dafydd Ddu Eryri) a chyfrannodd y ffugiadau hyn yn eu tro at yr atgasedd a dyfodd rhwng Iolo ac Owen Jones.Enynnwyd diddordeb Iolo yng ngherddi Dafydd ap Gwilym yn ystod ei ymweliadau â Llundain yn y 1770au cynnar pan gafodd gyfle i fodio casgliadau Lewis Morris a'i frawd, William, o waith y bardd. Y mae cerddi ffug Iolo yn hawlio Dafydd ap Gwilym i Forgannwg ac, felly, cynrychiolant dystiolaeth gynnar i'r rôl arwyddocaol y byddai Morgannwg (a Dafydd ap Gwilym ei hun) yn chwarae yn Barddas ac, yn wir, ym mhersona barddol Iolo. Daeth y cerddi a briodolodd Iolo i Ddafydd ap Gwilym yn rhan bwysig o'r meddylfryd rhamantaidd cyfoes. |